Yüksek faiz oranları, genellikle yatırımcıların riskli yatırımlardan kaçınarak daha güvenli ve getiri garantili araçlara yönelmesine neden olur. Çünkü bankaların sunduğu mevduat faizleri ya da devlet tahvilleri gibi araçlar, yüksek faiz ortamında cazip hale gelir ve yatırımcılar için daha az riskle getiri sağlar. Bu durum, şirketlerin borçlanma maliyetlerini artırarak yatırım yapma iştahını azaltır ve ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir. Emlak ve gayrimenkul sektörünün önde gelen isimlerinden Murat Altun GYO A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Murat Altun, böyle bir ortamda ne yapılmalı? Hem bireysel yatırımcılar hem de şirketler için farklı stratejiler izlenebilir? Konusunda şunları kaydetti:
Bireysel Yatırımcılar İçin Stratejiler
Yüksek faiz ve enflasyonun bir arada görüldüğü dönemlerde, paranızın değerini korumak ve mümkünse artırmak için çeşitli seçenekler bulunuyor:
- Faiz Getirisi Sunan Mevduatlar: Politika faiz oranı yüksek seyrettiğinde, vadeli mevduat hesapları belirli bir süre için risksiz getiri sunabilir. Bu, kısa vadeli nakit fazlanızı değerlendirmek için iyi bir seçenek olabilir.
- Altın ve Döviz: Yüksek enflasyon dönemlerinde, altın ve döviz (özellikle dolar ve euro) genellikle değerini koruyan veya artıran güvenli limanlar olarak görülür. Türk Lirası’ndaki değer kaybına karşı bir koruma sağlayabilirler.
- Hisse Senetleri (Seçici Yaklaşım): Yüksek enflasyon dönemlerinde bazı sektörler (enerji, gıda, sağlık gibi temel ihtiyaçlara yönelik sektörler) veya yurt dışı ile yoğun etkileşimde olan, fiyatlarını enflasyona göre ayarlayabilen şirketler cazip hale gelebilir. Ancak hisse senedi piyasaları faiz artışlarından olumsuz etkilenebilir, bu nedenle dikkatli ve seçici olmak önemlidir. Uzun vadeli, güçlü şirketlere yatırım yapmak riskinizi azaltabilir.
- Emtia Yatırımları: Altın gibi değerli metaller, tarım ürünleri ve enerji kaynakları gibi emtialar da enflasyonla mücadelede etkili olabilir. Arz ve talep dengelerine bağlı olarak değer kazanabilirler.
- Enflasyona Endeksli Tahviller: Faiz oranları enflasyon karşısında eridiğinde, enflasyon oranları ile uyumlu hareket eden (TÜFE’ye endeksli) veya politika faizinin yüksek seyrettiği durumlarda TLREF’e endeksli devlet tahvilleri, yatırımcıların enflasyon karşısında korunmasına yardımcı olabilir.
- Yatırım Fonları: TEFAS üzerinden ulaşabileceğiniz çeşitli yatırım fonları, profesyonel yöneticiler tarafından yönetildiği için risk dağılımı sağlayabilir. Hisse senedi yoğun fonlar, para piyasası fonları, borçlanma araçları fonları gibi farklı risk profillerine uygun fonlar bulunuyor.
Şirketler İçin Stratejiler
Yüksek faiz ortamında şirketlerin yatırım kararları ve finansman yapıları büyük önem taşır:
Maliyet Yönetimi ve Verimlilik: Yüksek faiz oranları borçlanma maliyetini artırdığı için, şirketlerin nakit akışlarını ve maliyetlerini çok daha sıkı yönetmesi gerekir. Verimlilik artırıcı yatırımlar öncelikli hale gelebilir.
- Öz Kaynak Finansmanı: Borçlanma maliyetleri arttığında, şirketler için öz kaynak finansmanı (halka arz, sermaye artırımı vb.) daha cazip hale gelebilir.
- Yatırım Teşvikleri ve Düşük Faizli Krediler: Devlet tarafından sunulan yatırım teşvik belgeleri ve bu belgelere bağlı düşük faizli kredi imkanları (örneğin Merkez Bankası’nın Yatırım Taahhütlü Avans Kredileri) şirketler için önemli bir destek olabilir. Bu tür destekleri araştırmak ve uygunluk durumlarını değerlendirmek faydalı olacaktır.
- Risk Yönetimi: Döviz kuru riski, faiz riski gibi finansal risklerin profesyonelce yönetilmesi, şirketlerin bu dönemleri daha az hasarla atlatmasına yardımcı olur. Hedgeleme stratejileri düşünülebilir.
- İhracat Odaklılık: Yüksek faizlerin döviz kurları üzerindeki potansiyel etkisiyle birlikte, ihracat yapan şirketler rekabet avantajı elde edebilir. İhracata yönelik yatırımlar ve faaliyetler bu dönemde daha öncelikli hale gelebilir.
Genel Yaklaşım
Her iki durumda da çeşitlendirme ve profesyonel danışmanlık büyük önem taşır. Tüm yumurtaları aynı sepete koymamak, farklı risk profillerine sahip yatırım araçlarına yönelmek, riskleri minimize etmenize yardımcı olacaktır. Ayrıca, bir finans uzmanından veya yatırım danışmanından kişisel durumunuza ve hedeflerinize uygun tavsiyeler almak, daha bilinçli kararlar vermenizi sağlar. Yüksek faiz ortamı geçici bir durum olabilir ve piyasa koşulları sürekli değişebilir. Bu nedenle, esnek olmak ve değişen ekonomik göstergelere göre yatırım stratejilerinizi gözden geçirmek önemlidir. Bu bilgiler ışığında, yatırım kararlarınızı alırken nelere öncelik vermeyi düşünürsünüz?